Prioritering is één van de executieve functies op het gebied van cognitie (het denken). Executieve functies zijn de regel- en aansturingsfuncties van de hersenen. Deze functies werken met elkaar samen en worden ingezet bij het dagelijks functioneren. Ook bij het leren en werken zijn deze functies belangrijk.
Iedere persoon heeft een eigen combinatie van sterk en zwak ontwikkelde functies. De functies die zwakker zijn, kunnen meer ontwikkeld worden. Toch blijven sommige functies zwakker ten opzichte van andere sterker ontwikkelde functies.
Wat is prioritering?
Onder prioritering verstaan we het vermogen om een plan op te stellen om een doel te bereiken, of een taak af te maken. Hierbij is het belangrijk om te kunnen bedenken wat voorrang krijgt en wat kan wachten.
Kinderen (en volwassenen) die moeite hebben met deze functie vinden het lastig om te bepalen wat eerst moet en wat later kan. Zij kunnen de totale opdracht niet indelen in kleinere stukjes en weten zo niet goed waar zij moeten beginnen. Daarnaast hebben ze moeite met het inschatten hoeveel tijd een opdracht zal gaan kosten. Dit levert problemen op bij het plannen van het huiswerk.
Hoe kan je prioritering versterken?
Leerlingen die moeite hebben met het opstellen van een plan en het beslissen wat eerst moet en wat later, hebben ondersteuning nodig in het opdelen van de opdracht. Kijk samen met de leerling naar wat er gevraagd wordt in de opdracht. Maak daar een overzicht van. Wat gaat de leerling als eerste doen? En daarna?
Door dit herhaaldelijk samen te doen en langzaam meer over te laten aan de leerling zal deze vaardigheid toenemen. Door hiervoor een invul-schema te maken, verhoog je de zelfstandigheid van de leerling. Deze zal sneller in staat zijn zelfstandig de planning vorm te geven.
Na iedere planning en het uitvoeren van de taak is het goed om te evalueren. Werkte het plan? Wat had beter gekund? Wat doe je volgende keer weer zo en wat kan er anders? Hiermee geef je de leerling de mogelijkheid om zijn eigen handelen bij te stellen. Ook dit kan middels een evaluatie-format zodat de leerling dit makkelijker zelfstandig kan oppakken.
Spelletjes
Het spelen van spelletjes draagt bij aan het ontwikkelen van de executieve functies. Spelletjes die bijdragen aan het maken van een plan, prioriteiten stellen én je daaraan houden, helpen het ontwikkelen van de vaardigheid prioritering. Voorbeelden van dergelijke spellen zijn Risk, Kolonisten van Catan, Schaken, The Climbers, De betoverde doolhof, Carcassonne.
Reactie plaatsen
Reacties